| O sobie (1)Amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy, teatralny i telewizyjny. W 1990 znalazł się w magazynie People na liście 50. najpiękniejszych ludzi świata, a w 1995 magazyn Empire umieścił go na 80. miejscu listy 100 najseksowniejszych gwiazd w historii kina.
Urodził się jako najstarszy syn nauczyciela historii Alexandra Rae Jr. i Carol Newcomb (z domu Martineau). Jego młodsi trzej bracia - Daniel (ur. 1960), William (ur. 1963) i Stephen (ur. 1966) - zostali również aktorami. Ma dwie siostry - starszą Elizabeth (ur. 1955) i młodszą Jane (ur. 1965). Dorastał w rodzinie rzymskokatolickiej z irlandzkimi i francuskimi korzeniami.
W szkole średniej Massapequa High School grał w piłkę nożną i pracował jako pomocnik kelnera w kontrowersyjnym klubie dyskotekowym Studio 54 w Nowym Jorku. Początkowo chciał zostać prawnikiem. W latach 1976-79 studiował na wydziale prawa, socjologii i nauk politycznych na George Washington University, w stanie Nowy Jork, gdzie po latach ubiegał się o stanowisko przewodniczącego samorządu, lecz zabrakło mu dwóch głosów.
Z aktorstwem zetknął się za sprawą teatru studenckiego. W 1979 uczył się aktorstwa w nowojorskim Lee Strasberg Theatre and Film Institute, a także z Mirą Rostova w Moscow Art Theater. W 1994 ukończył studia na wydziale dramatu Uniwersytetu Nowojorskiego, gdzie pisał pracę na temat Ala Pacino i jego metody pracy aktorskiej.
Zadebiutował na małym ekranie w operze mydlanej NBC The Doctors (1980-86) jako Billy Allison Aldrich. Niedługo potem przeprowadził się z Nowego Jorku do Los Angeles, gdzie wystąpił w serialu CBS Klinika w Teksasie (Cutter to Houston, 1983-84) w roli doktora Hala Wexlera z Shelley Hack i Jimem Metzlerem oraz otrzymał rolę Joshuy Rusha w operze mydlanej CBS Knots Landing (1984-85), zdobywając za nią nagrodę Soap Opera Digest.
Karierę sceniczną rozpoczął od występów w teatrach off-broadwayowskich. Za występ w czarnej komedii Joego Ortona Łup (Loot, 1986) odebrał Theater World Award, rola Stanleya Kowalskiego w słynnej sztuce Tennessee Williamsa Tramwaj zwany pożądaniem wystawionej w 1992 na Broadwayu przyniosła mu nominację do nagrody Tony, a występując w sztuce Caryla Churchilla Serious Money zebrał pełne zachwytów recenzje.
Na dużym ekranie pojawił się po raz pierwszy w filmie Twoja na zawsze, Lulu (Forever, Lulu, 1986) z Deborah Harry w roli tytułowej. Następnie w roku 1988 wystąpił w komedii Tima Burtona Sok z żuka (Beetle Juice), melodramacie Mike Nicholsa Pracująca dziewczyna (Working Girl), komedii kryminalnej Jonathana Demme'a Poślubiona mafii (Married to the Mob) oraz dramacie Olivera Stone'a Talk Radio (1988). Jednak dopiero główna rola Jacka Ryana - agenta CIA w filmie Polowanie na Czerwony Październik (The Hunt for Red October, 1990) ujawniła w pełni jego talent aktorski.
Za kreację Stanleya Kowalskiego w wersji telewizyjnej CBS Tramwaj zwany pożądaniem (A Streetcar Named Desire, 1995) z Jessicą Lange był nominowany do Nagrody Emmy i Złotego Globu. Za występ u boku Meg Ryan w komedii romantycznej Preludium miłości (Prelude to a Kiss, 1992) jako Peter Hoskins - młody kochanek, a potem żonkoś, otrzymał nagrodę Obie. Zagrał tytułową postać w filmie Russella Mulcahy Cień (1994).
W superprodukcji Michaela Baya Pearl Harbor (2001) był podpułkownikiem Jamesem 'Jimmym' Doolittle. Na festiwalu filmowym Cinequest San Jose 2000 w San Jose, w stanie Kalifornia odebrał nagrodę Maverick Tribute. Za kreację Shelly'ego Kaplowa, gwałtownego, bezwzględnego i okrutnego, działającego według kodeksu honorowego i szanującego tradycje dyrektora kasyna w Las Vegas w melodramacie komediowym Cooler (2003) zdobył nagrodę krytyków filmowych w Dallas i Vancouver (Kanada), National Board of Review Award oraz nominację do Oscara, Złotego Globu i Złotej Satelity.
Wraz z Steve'em Martinem prowadził 82. ceremonię rozdania Oscarów. W serialu Rockefeller Plaza 30 (30 Rock, 2006-2013) wystąpił w roli szefa produkcji w stacji telewizyjnej Jacka Donaghy'ego. Rola przyniosła mu dwie nagrody Emmy. Zagrał potem w dwóch filmach Woody'ego Allena: Zakochani w Rzymie (To Rome with Love, 2012) i Blue Jasmine (2013). |
